Oncidium (on-SID-ee-um) Lan Vũ Nữ

Oncidium (on-Sid-ee-um) hay Dancing Lady hay lan Vũ nữ là một loại lan gồm khoảng chừng 600 giống mọc tại các miền thuộc Nam Mỹ châu. Loại lan này có những củ bẹ (pseudobulbs) to hoặc nhỏ phía trên có 1 lá (unifoliate) hoặc 2 lá (bifoliate). Tùy theo giống có lá dầy và cứng như tai lừa (Mule ear) hoặc dài và mềm như nhiều giống khác. Hoa có hình dạng gần giống như nhau nhưng khác ở mầu sắc và một vài đặc đỉểm. Dò hoa có thứ dài gần 2 thước như Onc. falcipetalum, Onc. carthagenense, Onc. divaricatum v.v… và cũng có những dò hoa ngắn như Onc. cheirophorum. Mỗi dò mang từ 30 Oncididium ampliatum đến 100 hoa và có nhiều giống hoa lớn đến 4-5 phân. Oncidium thường nở hoa vào mùa xuân hay mùa hạ cũng có những cây nở vào mùa thu và có thể trồng chung một điều kiện với các loại Cattleya và Epidendrum nghĩa là vào mùa lạnh tưới rất ít nước.

CÁCH TRỒNG

Mule ear oncidium

ÁNH SÁNG

Oncidium cần nhiều ánh sáng hay đôi chút ánh nắng. Những giống lá to và dầy cần nhiều ánh sáng hơn là những giống lá mỏng và mềm. Những giống sau này có thể trồng ở dưới ánh đèn được.

NHIỆT ĐỘ

Nhiệt độ thích hợp cho Oncidium là trung bình (Intermediate = I) hay là ấm (Warm = W) tức là ban đêm phải từ 55°F trở lên, tuy nhiên nếu nhiệt độ xuống khoảng 45°F một vài giờ cây cũng không chết, nhưng kéo dài cây sẽ không ra hoa. Nếu trên nhiệt độ lên tới 100°F cần tăng độ ẩm và gió.

TƯỚI NƯỚC

Những giống lá có dầy và cứng không cần tưới thường xuyên như những giống có lá mỏng và mềm. Khi tưới hãy tưới cho thật đẫm sau đó để cho gần khô hãy tưới tức là vào khoảng 4 đến 10 ngày tùy theo thời tiết và chậu to nhỏ khác nhau. Muà đông tưới nước thưa hơn và ít hơn.

BÓN PHÂN

Bón với loại phân 30-10-10, hoặc 20-20-20. Khi trời u ám bớt bón phân, bớt tưới nước.

THAY CHẬU

Thường vào mùa xuân, khi cây non đã mọc được chừng một gang tay là lúc tốt nhất để thay chậu. Dùng vỏ cây loại nhỏ cho các giống có rễ nhỏ và những giống có rễ lớn dùng loại vỏ cây loại trung bình. Nén chặt vỏ cây trong chậu cho cây đứng vững, giữ độ ẩm cho cao và ngưng tưới nước cho đến khi cây ra rễ. Nhưng loại lá dầy và cứng như Oncidium Mule ears hay Oncidium ampliatum v.v... có thể cột vào nhưng miếng vỏ cây (cork bark hay tree fern slab) được.

Chú ý cây Oncidium papilio hay krameranum tên mới Psychopsis papilio khi hoa đã tàn, hoa khác lại mọc tiếp vì vậy không nên cắt bỏ dò hoa đi.

NHỮNG GIỐNG ONCIDIUM CÓ HƯƠNG THƠM

Oncidium cavendishianum	Oncidium cheirophorum
Oncidium incurvum	Oncidium lancenaum
Oncidium nubigenum	Oncidium ochmatochilum
Oncidium ornithorhynchum	Oncidium tigrinum

Placentia 6-2004

BÙI XUÂN ĐÁNG